Co to jest anoreksja?
Anoreksja jest zaburzeniem odżywiania charakteryzującym się obsesyjnym lękiem przed przybraniem na wadze i skrajnie niską masą ciała. Osoby cierpiące na anoreksję często mają zaburzony obraz własnego ciała, widząc siebie jako osoby z nadwagą lub otyłe, nawet gdy są wyraźnie niedożywione. Anoreksja może mieć poważne skutki zdrowotne, w tym problemy z sercem, osteoporozę, niedobory odżywcze, a nawet może zagrażać życiu.
Skąd się bierze anoreksja – przyczyny
Anoreksja jest złożonym zaburzeniem, którego przyczyny nie są do końca znane i mogą różnić się w zależności od osoby. Jednak istnieje kilka czynników, które mogą przyczynić się do rozwoju anoreksji:
Czynniki genetyczne:
Osoby, których bliscy krewni cierpieli na anoreksję lub inne zaburzenia odżywiania, mają większe ryzyko rozwoju tych zaburzeń.
Czynniki psychologiczne:
Pewne cechy osobowości, takie jak perfekcjonizm czy nadmierna samokrytyka mogą zwiększać ryzyko anoreksji. Ponadto, osoby cierpiące na zaburzenia lękowe, depresję lub mają zaniżoną samoocenę mogą być bardziej podatne na rozwój zaburzeń odżywiania.
Czynniki środowiskowe i kulturowe:
Współczesny nacisk obecny wśród społeczeństwa na bycie szczupłym, który jest szczególnie widoczny w niektórych zawodach, jak modeling czy sporty wyczynowe, może przyczyniać się do rozwoju anoreksji. Presja rówieśnicza i media społecznościowe również mogą odgrywać rolę w rozwoju zaburzeń odżywiania.
Historia traumatycznych wydarzeń:
Doświadczenia traumatyczne, takie jak przemoc fizyczna lub emocjonalna, mogą zwiększać ryzyko rozwoju anoreksji.
Czynniki rodzinne i relacyjne:
Napięte relacje rodzinne, nadmierna kontrola ze strony rodziców lub innych członków rodziny mogą również przyczyniać się do rozwoju anoreksji.
Pierwsze objawy anoreksji – wczesne symptomy i sygnały ostrzegawcze
Pierwsze objawy anoreksji mogą być subtelne i stopniowo narastać, co czasami utrudnia ich wczesne rozpoznanie. Wczesna interwencja jest jednak kluczowa dla skutecznego leczenia, dlatego ważne jest, aby zwracać uwagę na następujące sygnały ostrzegawcze:
- Zmiany w zachowaniu związanym z jedzeniem- obejmuje to unikanie posiłków, tworzenie wymyślnych rytuałów związanych z jedzeniem (np. krojenie jedzenia na bardzo małe kawałki), wybiórczość w jedzeniu, eliminowanie pewnych grup żywnościowych (np. tłuszczów, węglowodanów).
- Obsesja na punkcie wagi i kształtu ciała – częste ważenie się, mierzenie części ciała, nadmierne skupienie na wadze i wyglądzie.
- Zwiększona aktywność fizyczna – nadmierne lub obsesyjne ćwiczenia, często pomimo złego samopoczucia lub zmęczenia.
- Wycofanie społeczne – unikanie spotkań towarzyskich, zwłaszcza tych związanych z jedzeniem, izolowanie się od rodziny i przyjaciół.
- Zmiany w nastroju – depresja, nadmierny lęk, drażliwość, a także spadek zainteresowania wcześniej lubianymi aktywnościami.
- Zaburzenia wizerunku ciała – wyrażanie niezadowolenia ze swojego wyglądu, niezależnie od rzeczywistej wagi, mówienie o sobie jako o „zbyt grubym” nawet przy niskiej wadze.
- Problemy zdrowotne, takie jak uczucie ciągłego zimna (ze względu na utratę tkanki tłuszczowej), problemy z menstruacją (w tym jej zanik), zmęczenie, osłabienie.
Jeśli zauważysz u siebie lub kogoś bliskiego jeden lub więcej z tych objawów, ważne jest, aby jak najszybciej skonsultować się z lekarzem lub specjalistą w zakresie zaburzeń odżywiania.
Leczenie anoreksji – jak pomóc sobie lub bliskim?
Leczenie anoreksji wymaga zintegrowanego podejścia, które obejmuje zarówno fizyczne, jak i psychiczne aspekty zdrowia. Działania, które mogą pomóc osobom cierpiącym na anoreksję oraz ich bliskim to:
- Okazanie zrozumienia i wsparcia osobie cierpiącej na anoreksję.
- Profesjonalna pomoc – wczesna interwencja specjalistów w dziedzinie zaburzeń odżywiania jest kluczowa. Zespół terapeutyczny może składać się z lekarza psychiatry, dietetyka, psychologa lub psychoterapeuty, a czasami pomocna jest także terapia rodzinna.
- Należy zaopiekować się problemami zdrowotnymi wynikającymi z anoreksji, takimi jak niedożywienie, zaburzenia elektrolitowe, czy problemy z sercem.
- Udział w grupach wsparcia może pomóc osobom cierpiącym na anoreksję dzielić się doświadczeniami i strategiami radzenia sobie.
- Edukowanie siebie i bliskich na temat anoreksji może pomóc zrozumieć zaburzenie i jego skutki.
- Praca nad budowaniem pozytywnego wizerunku ciała i samooceny jest kluczowa w procesie leczenia.
Proces i wyzwania w leczeniu anoreksji
Leczenie anoreksji jest często długotrwałe i pełne wyzwań, zarówno dla pacjenta, jak i dla jego bliskich. Pierwszym i często największym wyzwaniem jest uznanie przez osobę cierpiącą na anoreksję, że wymaga leczenia. Anoreksja jest zaburzeniem zarówno wpływającym na zdrowie fizyczne, jak i psychiczne, co oznacza, że skuteczne leczenie wymaga holistycznego podejścia. Często współwystępuje z innymi problemami, takimi jak depresja, zaburzenia lękowe czy też zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, co może komplikować proces leczenia. Przywracanie masy ciała i normalizacja nawyków żywieniowych są podstawą leczenia, ale mogą wywoływać silny lęk i opór u osoby cierpiącej na anoreksję. Psychoterapia jest kluczowym elementem leczenia, ale wymaga czasu i zaangażowania zarówno ze strony pacjenta, jak i terapeuty. Praca nad zmianą głęboko zakorzenionych przekonań i zachowań związanych z jedzeniem, wagą i obrazem ciała może być trudna i wymagająca czasu.
Anoreksja a bulimia – różnice i podobieństwa
Anoreksja charakteryzuje się skrajnym ograniczeniem spożycia kalorii, prowadzącym do wyraźnego deficytu wagi. Natomiast bulimia objawia się cyklami napadów objadania się i następującymi po nich działaniami kompensacyjnymi, takimi jak wymioty czy stosowanie środków przeczyszczających. Oba zaburzenia łączy głęboki lęk przed przyrostem wagi i zaburzone postrzeganie własnego ciała, które objawia się niezadowoleniem z wyglądu i trudnościami w realistycznej ocenie własnej masy ciała. Do objawów mogą również należeć nieregularne miesiączki lub ich całkowite ustanie, co wiąże się z problemami z płodnością, niedożywieniem, brakiem energii oraz osłabieniem kości. Dodatkowo, zarówno anoreksja, jak i bulimia często współwystępują z problemami emocjonalnymi, w tym z depresją i zaburzeniami lękowymi.
Leczenie anoreksji
w Centrum Terapii Synteza w Krakowie –
w celu umówienia wizyty zadzwoń pod 535 77 87 07
lub skontaktuj się poprzez e-mail: rejestracja@centrumsynteza.pl
Skomentuj
